Nitel ve Nicel Analiz

Doktora ve yüksek lisans tez çalışmalarında sıklıkla nitel analiz ve nicel analiz yöntemlerine başvurulur. Her bir analiz yaklaşımı tek başına kullanılabilmekle beraber genel olarak bakıldığında nitel ve nicel analiz birbirini tamamlayan iki unsurdur. İki yöntem de farklı sorulara cevap verirler ve birinin verdiği cevabı diğeri çoğu zaman sağlayamaz.

Nitel veri analizi, sayısal olmayan verilerin değerlendirilmesini ifade eder. Bu nedenle nitel analiz yaparken bir şey sayılarla değil tanımlarla ifade edilir. Nitel veriler anketler, görüşmeler ve deneyler gibi pek çok yöntemle toplanabilmekle birlikte yüksek lisans ve doktora tezlerinde özellikle görüşmeler sıklıkla kullanılır. Nicel analiz ise, sayısal veriler üzerinden gerçekleştirilen analizlerdir. Çeşitli istatistiksel analiz yöntemleri uygulayarak çeşitli çıkarımlar ortaya koyduğumuz verilerin tamamı nitel veri toplama yöntemlerinin ürünüdür.

Nitel ve Nicel Analiz Arasındaki Farklar

Nitel ve nicel analizler arasındaki temel farkların başında cevap aranılan sorular gelir.

Nicel analiz “ne?, kaç?, Ne kadar?” gibi soruları cevaplamayı hedefler. Nicel analizde şu gibi sorular sorabiliriz:

• Bu ürünü kaç kişi satın aldı?
• İletişim Becerileri Ölçeği puanı ile İş Tatmini Ölçeği puanı arasında bir ilişki var mı?
• Kadınların İş Tatmini Ölçek puanları erkeklere göre daha yüksek mi?

Bu soruların tamamını gerekli veri toplama araçları kullanıldığı ve yeterli sayıda veri toplandığı sürece nicel analiz yöntemleriyle cevaplamak mümkündür. İlk örnekteki soru satış miktarlarının değerlendirilmesiyle cevaplanabilir. İkinci örnek bir korelasyon örneğidir. Üçüncü örnek ise bağımsız gruplar t testi için yaygın bir sorudur.

Nitel analiz ise temel olarak “Neden?” sorusuna yanıt arar. Nitel analizde şu soruları sorabiliriz:

• İnsanlar bu ürünü neden satın aldı?
• İletişim Becerileri Ölçek puanı ile İş Tatmini Ölçek puanı arasında neden bir ilişki var?
• Kadınların İş Tatmini neden erkeklere göre daha yüksek?

Bu soruların cevaplarının ise yine doğru veri toplama araçları ile doğru soruları soran bir araştırmacı tarafından cevaplandırılması mümkündür. İlk örnekteki soruya farklı cevaplar verilebilir. Bazı tüketiciler fiyatı uygun olduğu için, bazı tüketiciler bu ürünü daha önceden kullandıkları için, bazıları da tavsiye üzerine aldıklarını söyleyebilir. Bu üç fark cevabı veren katılımcılara farklı devam soruları yönelterek daha fazla bilgi almak ve satın alma eğilimleri üzerine değerlendirme yapmak mümkün olacaktır. Nitel analiz, nicel analizin aksine buna olanak sağlar.

Yüksek lisans ya da doktora çalışmasının cevap aradığı soruları önceden belirlemek bu nedenle önemlidir. Cevap aradığımız soruları belirlemek bizi doğru analiz yöntemine götürür. Böylece hipotezlerimizi kurarak çalışmamızdaki önemli bir aşamayı tamamlamamıza olanak sağlar.

Yüksek lisans ve doktora tezlerinizde nitel ve nicel veri analizi seçiminde desteğe ihtiyaç duyuyorsanız bize ulaşabilirsiniz.